Chính quyền cấp xã sau sáp nhập: Chủ động thích ứng, vận hành ổn định, hướng đến phục vụ người dân tốt hơn

Thực hiện Nghị quyết số 202/NQ-QH15 ngày 12/6/2025 của Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và Nghị Quyết số 1683/NQ-UBTVQH15 ngày 16/6/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc Hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Thái Nguyên năm 2025, Ủy ban nhân dân tỉnh Thái Nguyên đã ban hành Kế hoạch số 150/KH-UBND ngày 18/6/2025 về triển khai thực hiện nghị quyết sáp nhập tỉnh, trong đó xác định rõ các nhiệm vụ trọng tâm nhằm bảo đảm tổ chức bộ máy đồng bộ, ổn định và hiệu quả từ cấp tỉnh đến cấp xã. Trên cơ sở đó, từ ngày 04/7/2025 đến ngày 12/7/2025, Sở Nội vụ đã tổ chức kiểm tra, nắm tình hình hoạt động tại 28 xã, phường mới sau khi sáp nhập, đây là hoạt động quan trọng nhằm đánh giá thực tế việc triển khai các nhiệm vụ sắp xếp hành chính tại cơ sở, từ đó kịp thời hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn, đảm bảo mục tiêu chung là xây dựng nền hành chính trong giai đoạn mới tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, phục vụ người dân ngày càng tốt hơn.

Qua công tác kiểm tra cho thấy, bộ máy chính quyền cơ sở đã cơ bản ổn định, vận hành hiệu quả; tinh thần cán bộ, công chức vững vàng; hoạt động hành chính công có nhiều chuyển biến tích cực, phản ánh đúng định hướng xây dựng nền hành chính phục vụ của tỉnh trong giai đoạn mới.

Ổn định tổ chức bộ máy, chủ động vận hành sau sáp nhập

Ông Nguyễn Quốc Hữu, Giám đốc Sở Nội vụ kiểm tra, nắm tình hình tại UBND xã Hợp Thành

Ngay sau khi hoàn tất việc sắp xếp, các địa phương đã tích cực triển khai đồng bộ các nhiệm vụ về tổ chức bộ máy, nhân sự, quy chế hoạt động, hầu hết các đơn vị đã ban hành đầy đủ quyết định tiếp nhận, điều động, bổ nhiệm công chức theo thẩm quyền; phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cán bộ, công chức, bảo đảm nguyên tắc rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm.

Hội đồng nhân dân các xã kịp thời thông qua các nghị quyết thành lập cơ quan chuyên môn, Trung tâm Phục vụ Hành chính công, tạm giao biên chế công chức, số lượng người làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc, bên cạnh đó, việc tiếp nhận nguyên trạng các trường học, cơ sở sự nghiệp cũng được triển khai bài bản, đúng quy định, đáng chú ý, một số xã đã hoàn tất việc hợp nhất các tổ chức hội có cùng chức năng, góp phần tinh gọn bộ máy, giảm đầu mối, đồng thời tăng hiệu quả quản lý và phối hợp trong hệ thống chính trị cơ sở.

Trung tâm Phục vụ Hành chính công, điểm sáng của cải cách hành chính cấp xã

Kiểm tra việc niêm yết công khai thủ tục hành chính tại UBND cấp xã Chợ Rã

Một trong những điểm nhấn nổi bật sau sáp nhập, sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã chính là sự vận hành ổn định và hiệu quả của các Trung tâm Phục vụ Hành chính công cấp xã, các trung tâm đều được bố trí địa điểm làm việc hợp lý, trang bị cơ sở vật chất đầy đủ gồm máy tính, máy in, máy quét, bàn ghế, hệ thống mạng internet... bên cạnh đó, biển hiệu, biển tên công chức, danh mục thủ tục hành chính được niêm yết công khai, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân đến giao dịch, giải quyết hồ sơ.

Ông Phạm Tuấn Cẩn, Phó Giám đốc Sở Nội vụ kiểm tra, nắm tình hình tại Trung tâm Phục vụ hành chính công của xã Ba Bể

Điển hình tại Trung tâm Hành chính công xã Phú Lương, chỉ trong 08 ngày đầu tháng 7, đã tiếp nhận đến 538 hồ sơ, trong đó 107 hồ sơ nộp trực tuyến toàn trình (chiếm gần 20%) và 387 hồ sơ trực tuyến một phần (chiếm 71,9%), những con số này cho thấy sự chuyển mình mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của cả chính quyền và người dân đối với cải cách hành chính, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số cấp xã.

Tinh thần cán bộ, công chức ổn định - Sự đồng thuận là nền tảng vững chắc

Sự thành công trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính không chỉ đến từ các quyết định hành chính, mà còn từ yếu tố con người – đó là sự đồng thuận, đoàn kết và sẵn sàng thích nghi của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Qua thăm nắm cho thấy, nhìn chung đội ngũ tại các xã đều ổn định tư tưởng, yên tâm công tác, không xảy ra khiếu nại, xáo trộn hoặc mâu thuẫn trong nội bộ, lãnh đạo các xã chủ động nắm bắt tâm lý, động viên, bố trí công việc hợp lý, nhất là đối với những trường hợp bị thay đổi chức danh hoặc nơi công tác sau sáp nhập, đặc biệt, nhiều xã đã tiếp nhận và bố trí việc làm phù hợp cho lực lượng không chuyên trách có nguyện vọng tiếp tục công tác, điều này giúp giữ lại đội ngũ có kinh nghiệm thực tiễn, hoạt động hiệu quả trong hoạt động chính quyền cơ sở.

Công tác lưu trữ, chuyển giao tài liệu và số hóa được quan tâm đúng mức

Sau sáp nhập tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn, khối lượng tài liệu lưu trữ tại các địa phương tăng mạnh, các xã đã tích cực bố trí kho lưu trữ, tiếp nhận tài liệu đầy đủ (trung bình từ 181m đến trên 300m giá tài liệu), đồng thời ban hành các quy chế văn thư - lưu trữ, quản lý con dấu và chứng thư số, một số xã đã bắt đầu triển khai chỉnh lý, lập hồ sơ công việc, tiến tới số hóa tài liệu, đây là nền tảng quan trọng giúp xây dựng hệ thống chính quyền điện tử cấp cơ sở.

Một số vấn đề còn tồn tại cần sớm khắc phục

Bên cạnh những mặt đạt được, các đoàn kiểm tra cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế trong quá trình triển khai chính quyền địa phương hai cấp như: Chưa cập nhật công khai đầy đủ thủ tục hành chính, mức phí - lệ phí trên cổng thông tin điện tử; chưa ban hành quy định chức năng nhiệm vụ một số phòng chuyên môn; tỷ lệ hồ sơ trả kết quả quá hạn vẫn còn (nguyên nhân chủ yếu do chậm đóng dấu hoặc hệ thống phần mềm chưa đồng bộ); chưa có văn bản xin lỗi công dân đúng quy định trong một số hồ sơ bị chậm, tuy nhiên, những hạn chế này đã được các xã tiếp thu nghiêm túc và có phương án khắc phục cụ thể, thể hiện tinh thần cầu thị, trách nhiệm và chủ động điều chỉnh trong quản lý điều hành.

Tạo nền tảng vững chắc cho mô hình chính quyền thân thiện, hiện đại

Sau quá trình sáp nhập, sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn tỉnh, mặc dù còn không ít khó khăn về tổ chức bộ máy, nguồn lực và tâm lý người dân, song với quyết tâm chính trị cao, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của Nhân dân, các xã đã từng bước vượt qua thách thức, ổn định tình hình và không ngừng đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động.

Mô hình “chính quyền thân thiện, phục vụ Nhân dân” không chỉ là mục tiêu hướng tới mà đang dần trở thành hiện trong đời sống hành chính tại cơ sở, góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp, lấy người dân làm trung tâm phục vụ.