Tăng cường chuyển đổi số trong thực hiện chính sách an sinh xã hội

Ứng dụng chuyển đổi số tạo điều kiện thực hiện tốt an sinh xã hội, để “không ai bị bỏ lại phía sau” là yêu cầu cấp thiết trong lĩnh vực an sinh xã hội của tỉnh. Hiện nay trên địa bàn tỉnh có 61.260 đối tượng thụ hưởng chính sách an sinh xã hội hàng tháng, trong đó: Đối tượng người có công được hưởng trợ cấp hàng tháng là 19.030 người, đối tượng bảo trợ xã hội là 42.010 người với số tiền chi trả trợ cấp hàng tháng là trên 70 tỷ đồng. Thời gian qua việc chi trả trợ cấp an sinh xã hội không dùng tiền mặt đã mang lại hiệu quả, giúp tiết kiệm thời gian, nhân lực, chi phí. Đến hết năm 2023, tỷ lệ các đối tượng thủ hưởng chính sách an sinh xã hội có tài khoản thanh toán đạt 75%, tỷ lệ được chi trả thông qua tài khoản đạt 39%. Tuy nhiên, nhóm đối tượng thụ hưởng chính sách an sinh xã hội phần lớn là người cao tuổi, người khuyết tật, người yếu thế trong xã hội. Đa số họ có những hạn chế về khả năng tiếp cận thông tin, kỹ năng thao tác trong sử dụng điện thoại thông minh dẫn đến tỷ lệ chi trả qua tài khoản còn chưa cao.

Để người dân và các đối tượng được hưởng thụ chính sách an sinh xã hội nắm được các lợi ích và tiếp nhận chi trả an sinh xã hội thông qua tài khoản, nâng tỷ lệ chi trả qua tài khoản trên địa bàn tỉnh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đã phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông, UBND các huyện, thành phố và các đơn vị chức năng triển khai các giải pháp thanh toán không dùng tiền mặt đối với đối tượng an sinh xã hội đảm bảo công khai, minh bạch, kịp thời với 4 nhóm giải pháp trọng tâm:

Một là, hoàn thành rà soát thông tin, làm sạch và kết nối 100% cơ sở dữ liệu an sinh xã hội tỉnh Thái Nguyên với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Thường xuyên cập nhật danh sách đối tượng hưởng chính sách an sinh xã hội trên phần mềm để quản lý, theo dõi, phân tích, đề xuất chính sách hỗ trợ đặc thù; phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an trong việc xác minh rà soát, làm sạch thông tin về các đối tượng hưởng chính sách an sinh xã hội.

Sở Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với các ngành, địa phương họp triển khai các giải pháp thực hiện chi trả chính sách không dùng tiền mặt

Hai là, kịp thời tham mưu xây dựng hành lang pháp lý làm cơ sở để triển khai thực hiện chi trả an sinh xã hội, tỉnh Thái Nguyên đã ban hành Quyết định Quy phạm pháp luật quy định về phương thức chi trả, mức chi phí chi trả chính sách trợ giúp xã hội trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên; trong đó phân công, giao nhiệm vụ cụ thể cho các cấp các ngành phối hợp triển khai thực hiện, kịp thời báo cáo khó khăn, vướng mắc cho Ban chỉ đạo cấp tỉnh. Đối với UBND cấp xã  rà soát, cập nhật định kỳ hàng tháng dữ liệu đối tượng ASXH trên phần mềm Hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu đối tượng bảo trợ xã hội. Thu thập thông tin, phối hợp với ngân hàng, tổ chức dịch vụ chi trả mở tài khoản cho đối tượng và cập nhật lên phần mềm; xác thực thông tin trên hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. UBND cấp huyện chỉ đạo các cơ quan chuyên môn lựa chọn đơn vị, tổ chức dịch vụ chi trả, ký hợp đồng thực hiện dịch vụ chi trả không dùng tiền mặt; hàng tháng chốt danh sách chi trả chính sách ASXH, xuất danh sách chi trả trên phần mềm. Đối với các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, Sở Lao động - TBXH triển khai ứng dụng phần mềm trong thu thập, quản lý cơ sở dữ liệu về các đối tượng hưởng chính sách ASXH, đề xuất xây dựng chính sách đặc thù; Ngân hàng Nhà nước tỉnh chỉ đạo các ngân hàng thương mại, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian có chính sách hỗ trợ, ưu đãi về phí dịch vụ thanh toán cho các đối tượng hưởng chính sách an sinh xã hội.

Ba là, triển khai mở tài khoản cho đối tượng an sinh xã hội. Với đặc thù đối tượng được hưởng chính sách là các đối tượng yếu thế, tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị liên quan phối hợp với các đơn vị cung cấp dịch vụ uy tín như: Agribank, Vietinbank, Bưu điện... có hệ thống đến thôn, bản; triển khai đồng loạt đến từng xã/phường/thị trấn; vận động rà soát, đối chiếu và mở tài khoản cho các đối tượng an sinh xã hội. Đối với các trường hợp già yếu, người khuyết tật không có khả năng tiếp cận dịch vụ, muốn ủy quyền cho người thân, đại diện hợp pháp nhận trợ cấp, cơ quan tư pháp hướng dẫn trình tự, thủ tục ủy quyền theo quy định của pháp luật.

Bốn là, tuyên truyền, phố biến đến người dân, đối tượng được hưởng chính sách an sinh xã hội về lợi ích của việc nhận chi trả trợ cấp an sinh xã hội qua tài khoản. Từng bước nâng cao tỷ lệ của đối tượng được hưởng trợ cấp an sinh xã hội nhận trợ cấp qua tài khoản.

Với sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh tập trung vào 4 nhóm giải pháp trên, công tác chuyển đổi số trong thực hiện chính sách an sinh xã hội đã đạt những kết quả tích cực:

Hoàn thành rà soát thông tin, làm sạch và kết nối 149.891/149.891 dữ liệu đối tượng người có công với cách mạng được hưởng trợ cấp hàng tháng, đối tượng bảo trợ xã hội, đối tượng hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Tổng số đối tượng chính sách xã hội trên địa bàn tỉnh đã được tạo tài khoản là 77.970/80.957 đối tượng đạt 96,31%: trong đó: Số tài khoản đối tượng người có công là 17.440/18.893 đối tượng đạt 92,31%; đối tượng Bảo trợ xã hội là 42.367/42.367 đối tượng đạt 100%; đối tượng Hộ nghèo, hộ cận nghèo là 18.163/19.697 đối tượng 92,22%.

Công chức UBND huyện Đại Từ hướng dẫn người dân thực hiện đăng ký tài khoản

Số đối tượng đã được chi trả qua tài khoản của đối tượng và các tài khoản uỷ quyền là: 58.508/61.260 đối tượng đạt 95,51%, trong đó: 42.275/42.275 đối tượng bảo trợ xã hội (đạt 100%); 16.141/18.893 người có công trên địa bàn 09 huyện, thành phố đạt 85,43%.

Việc chi trả trợ cấp an sinh xã hội không dùng tiền mặt giúp bảo đảm kịp thời, nhanh chóng, an toàn và tiết kiệm thời gian. Qua đó góp phần đẩy mạnh ứng công nghệ thông tin trong quản lý, theo dõi và chi trả cho các đối tượng hưởng trợ cấp được thống nhất, đồng bộ… Việc triển khai thực hiện chi trả trợ cấp qua tài khoản đã nhận được phản hồi tích cực và đánh giá cao của người dân.

Thời gian tới, ngành Lao động - Thương binh và Xã hội tiếp tục thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ chuyển đổi số phục vụ phát triển chính quyền số. Tập trung tham mưu đồng bộ các giải pháp thực hiện chi trả an sinh xã hội nhằm tạo thuận lợi trong việc thụ hưởng chính sách nhất là các đối tượng thuộc vùng sâu vùng xa, vùng khó khăn, nâng cao hiệu quả công tác an sinh xã hội của tỉnh Thái Nguyên.